Van kindsbeen af was ik een reiziger met reisziekte, een hopeloosgeval, zelfs het obligate Touristil uit de apotheek bracht nauwelijks heil. Het reisvirus dat me nu treft is er ééntje van een andere orde. Het is een drang naar nieuwe streken, mensen, intense ervaringen en avonturen. In weerwil van wat mijn moeder wellicht mag beweren ben ik niet opzoek naar problemen. Zal ik er ooit resistent tegen worden? Ik vrees ervoor. Want iedere keer als ik met mijn ogen knipper zie ik de fantastische beelden weer, als in de rode nepcamera waarmee ik als kind speelde en waar je met behulp van een plastic knop een waaier aan plaatjes te voorschijn drukte.
Klik...zo zie ik het beeld van een knapperend kampvuur naast mijn tent in de wildernis wars van alle massatoerisme. Dit onder de peilloze koepel van een hemel vol triljoenen sterren die lijken te strijden met de vuurvliegjes om de felste schittering.
Klik...het beeld van het opbollende en golvende Uruguay, waar overal om me heen de velden zich uitstrekken als reusachtige gewatteerde picknickvelden bespikkeld met boerderijtjes. Klik een smaragdblauw meertje. Klik ...ik zie in een achterbuurtsteegje een man met een woeste snor over zijn bovenlip als een wilde rups die me aanklampte en van wie ik eerst dacht dat hij me wilde beroven. Maar het enige wat hij wilde, was me meelokken naar een nagelegen stripteasetent.
Klik...de uitgelaten Braziliaanse koffie-met-melkkinderen die telkens samenstromen als ik passeer. Ze roepen ongegeneerd 'Gringo' en sommige rennen naar me toe om me de hand te schudden. Hun tanden glinsterend in een brede glimlach. Dit onder toezichtend oog van hun moeders die met een primitief weefgetouw hun traditionele klederdracht weven. Klik...een Nescafé-schoonheid met lange sluiken zwart haar. Klik...als nomadische kluizenaar fietsend over de bergkammen van het Andesgebergte in Bolivia die kaal als schepen boven de bomenzee uitsteken. Elke dag was een eindeloze aaneenschakeling van fabelachtige ervaringen die mijn ogen bekoorden. De beelden gaan ook gepaard met geluiden (zoemende vraatzuchtige insecten, ruisende symfonieën van de tegenwind, de glorieuze koren van vogelzang), gevoelens (pudding of kracht in de benen, het grote niets in de bergen, vervoering, bewondering) en geuren (muffe kleren, baksteenrode aarde in het Missiegebied, ranzige geuren van WC´s waarvan ik dacht dat ik er inwendig zou van gaan rotten). Het waren echter nog het meest de tussenliggende gewone dorpjes, slaperige nederzettingen, grillige bergen, de allesoverheersende dorheid van de woestijn, de ongerepte jungle met z´n nonchalance van de welig tierende bandeloze flora, boerenland en het gouden aura van de dagelijks opkomende en dalende zon die het meest de moeite waren. En natuurlijk de gastvrijheid van de plaatselijke inwoners. Ondanks de goedbedoelde maar angstige adviezen van Belgen over Zuid-Amerikanen, van Argentijnen over Uruguyanen, van Uruguyanen over Brazilianen, van Brazilianen over Paraguyanen, van Paraguyanen over Bolivianen, enz enz bleken de mensen hartelijk en me gunstig gezind. Natuurlijk zijn er ook de frapperende beelden van extreme armoede en rijkdom. De kloof tussen de have-more´s and have-less´s blijft toenemen. Krotten als molshopen in een veld of droefgeestige voorsteden waar het percentage mannen dat aan alcohol verslingerd was de honderd procent leek te naderen. Daarnaast had je het andere uiterste van luxueuze concentratiekampen, waar de machtigen alleen maar andere machtigen ontmoeten en leven in de luchtbel van angst; ommuurde villa´s, onder stroom staande hekken, intercoms, veiligheidscamera´s, gewapende bewakers in plastice cabines, gepantserde wagens,...)
Een ander virus dat me is binnengedrongen, niet in het minst in mijn hart, heet...Bolivia. Wat doet dit land toch met mij? Als je mij vraagt om dit te verklaren, dan geloof ik niet dat ik dat kan want daarin verdrinkt de taal als in een onmetelijke zee. Het heeft min of meer iets te maken met dromen, intuïtie, liefde, fantasie, vriendschap, gevoel en emoties. Bolivia is geen-ver-van-mijn-bed-show meer.
Met het integraal project Wawautas gaan we ook een virus verspreiden onder de boeren en hun kinderen die hun goederen in de stad komen verkopen. Namelijk vorming, opleiding en hun vaardigheden optimaliseren zodanig ze zichzelf kunnen behelpen. Dit met respect voor hun waardevolle culturele achtergrond. Dat zij op hun beurt beetje bij beetje de opgedane kennis verder verspreiden in hun lokale dorpjes. Wawautas zal een alternatief vormen en zodanig zijn piep-miniscul-klein en bescheiden steentje bijdrage in de bijna onmogelijke taak van verandering. Want het staat als een paal boven water vast dat er een revolutie nodig is. Geen gewelddadige à la Che Guevara, geen dictatoralle à la Pinochet in Chili destijds, geen confronterende en extreme à la huidige president Evo Morales en geen wollig diplomatieke en dode lettersachtige luchtspiegelingen à la IMF en consoorten.
Hoe het ook zij mijn tijd zit er hier zo goed als op. Dit betekent niet het einde van deze blog noch van mijn betrokkenheid bij het project Wawautas. Het is trouwens mijn voornemen om jullie te blijven updaten over de vorderingen van het project. Inclusief met foto´s. Jawel! Er staan trouwens een nieuwe lading onder de rubriek foto´s en eens terug in België volgen er snel meer. Maar dit terzijde. Het is misschien te voorbarig maar ben misschien -om het zeer voorzichtig te zeggen - van plan om een soort groepje te starten in België om het project tijdens zijn eerste levensjaren verder te ondersteunen. Het zal voornamelijk draaien rond het organiseren van acties om fondsen, het informeren en zoeken naar financiële partners. Interesse...laat maar weten.
Ciao-ciao amigo´s en tot gauw!!!
Volgende keer meer gezever; o.a. over mijn afscheid en terugkomst in België
22/03/2008
12/03/2008
Wawautas (6) - Het spetterende openingsfeest -
Terwijl ik mijn tanden in een pannenkoek zette, eentje waarvan ik de hele dag al over droomde en die ik in gedachte al honderden malen naar binnen had gewerkt, keek ik apetrots en met veel voldoening om me heen naar de realisaties. Een onbeschrijfelijk gevoel van blijdschap overviel mij. De rillingen liepen me zelfs over de rug als ik naar de blijde gezichten keek van de samendrommende groepjes mensen en de rondrennende en lachende pagadders met snotneuzen. Al de zorgen en muizenissen van de voorbije maanden, weken en dagen vloeiden langzaam uit mijn hoofd. Het heeft wat voeten in de aarde gehad. De oprichting en renovatie scheen een taak te zijn die zich voortdurend vermenigvuldigde in nieuwe, kleinere taken. Wanneer alles onder controle leek te zijn sloeg onverwacht Murphy toe met zijn wet. Zeker qua loodgieterij problemen hebben we ons deel gehad. Tot enkele minuten voor de ceremoniele opening werkten we ons uit de naad om her en der de finishing touch aan te brengen.
Het fantastische resultaat, al zeg ik hetzelf, mag gezien worden. Al bij al betekent het einde van de werken nog maar de start van het werkelijke project.
Deze realisatie werd mede mogelijk gemaakt door de plaatselijke inzet van vele personen. Bij deze gracias amigo's. Ook wil ik iedereen nogmaals bedanken voor de financiële steun en het vertrouwen in het project. Per slot van rekening was het zonder jullie inbreng niet mogelijk geweest. Hoe dan ook wil ik niet doorzeuren over geld doch hoop ik in de nabije en verdere toekomst nog beroep op jullie te kunnen doen voor de verdere ontplooiing van het project "Wawautas". Stap voor stap zullen we het project verder uibouwen tot een integraal centrum. Plannen en ideeën in overvloed. Zoals steeds was het begin moeilijk, zeker in een ontwikkelingsland als Bolivia, maar desalniettemin succesvol. Ik ben dan ook zeer hoopvol wat de toekomst van het project betreft.
Sorry voor het uitblijven van de foto's maar ik beloof dat ze binnen de 7 dagen te bewonderen zijn.
Veel liefs en dankbaarheid,
Federico
PS Een speciale vermelding van dank gaat uit naar Annelies en Caroline voor hun ongelooflijke en niet aflatende inzet.
Het fantastische resultaat, al zeg ik hetzelf, mag gezien worden. Al bij al betekent het einde van de werken nog maar de start van het werkelijke project.
Deze realisatie werd mede mogelijk gemaakt door de plaatselijke inzet van vele personen. Bij deze gracias amigo's. Ook wil ik iedereen nogmaals bedanken voor de financiële steun en het vertrouwen in het project. Per slot van rekening was het zonder jullie inbreng niet mogelijk geweest. Hoe dan ook wil ik niet doorzeuren over geld doch hoop ik in de nabije en verdere toekomst nog beroep op jullie te kunnen doen voor de verdere ontplooiing van het project "Wawautas". Stap voor stap zullen we het project verder uibouwen tot een integraal centrum. Plannen en ideeën in overvloed. Zoals steeds was het begin moeilijk, zeker in een ontwikkelingsland als Bolivia, maar desalniettemin succesvol. Ik ben dan ook zeer hoopvol wat de toekomst van het project betreft.
Sorry voor het uitblijven van de foto's maar ik beloof dat ze binnen de 7 dagen te bewonderen zijn.
Veel liefs en dankbaarheid,
Federico
PS Een speciale vermelding van dank gaat uit naar Annelies en Caroline voor hun ongelooflijke en niet aflatende inzet.
16/02/2008
Wawautas (5) - Patientia omnia vincit -
Taxichauffeurs in La Paz hebben grosso modo drie onderwerpen; corrupte politici, voetbal en het foeteren op het leeuwendeel van de collega´s verkeerscowboys. De mijne met zijn dikke krulwimpers en potlooddunne snor was niet anders. De tolerantiegrens in het verkeer ligt namelijk drastisch laag. Toeteren en de wet van ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken. Rechts inhalen is hier schering en inslag, zebrapaden (voor zover die er zijn) zijn verre van heilig en het verschil tussen groen en rood is nauwelijks merkbaar. Met een beetje geduld zou het verkeer hier vlotter verlopen, denk ik dan.
Terwijl ik keek naar de scheuren in de zetel bekleding die een motief vormde die in een rorschachtest tot de wildste associaties zou leiden, voerde ik een soort zittende dans uit daar de harde zitting in mijn billen beet als rode mieren. Eerder genoemde kwieke chauffeur geloofde er niets van dat alles beter en goedkoper ging worden zoals president Evo Morales had beloofd. Een nieuw economisch plan is voor vele Bolivianen zoiets als een huwelijk van Elizabeh Tayler. Als de vorige acht zijn mislukt, waarom zou deze dan wel slagen? Dat het tijd vergt om veranderingen teweeg te brengen belandt hier in dovemans oren. De hele reutemeteut van protesten, marsen, blokkeren van hoofdwegen en opstanden neemt weer gestaag toe. Een beetje geduld mensen, denk ik dan.
Het staat buiten kijf dat werken en iets ondernemen in een ontwikkelingsland ook geduld vergt. Engelengeduld tot de zevende macht, monnikengeduld in het kwadraat als je het mij vraagt. Afspraken komen gewoontegetrouw te laat of helemaal niet opdagen. Je krijgt soms de indruk dat tijd, efficiëntie en agenda hier niet bestaan. Ze lijken ook nauwelijks geschokt, ongerust, opstandig of geïrriteerd als het niet vlot. Eerder een koele constatering en zich bij de feiten neerleggen. Problemen omzeilen en ermee leven. Mijn drukte over het verloop van de werkzaamheden begrijpen ze amper. Dan kijken ze mij verbaasd aan alsof ik een grappig verhaal vertel en zij de pointe niet begrjpen. Een beetje geduld Frederik, denk ik dan.
Natuurlijk voel ik mij nu geroepen om als advocaat van de duivel op te treden. Hun handelen maakt deel uit van hun strategie om te overleven in een ontwikkelingsland, de paar procenten rijken uitgezonderd. Want je hebt als arme je eigen zorgen. Zorgen dat je gezin vandaag iets te eten heeft, zorgen dat je morgen ook nog iets verdient, zorgen dat je kinderen niet van het rechte pad afwijken, 1001 dagelijks bezigheden bepalen het leven en nog meer dat van de vrouwelijke helft onder hen. Die moeten nog zorgen dat hun echtgenoot de zuur verdiende centen niet opdrinkt, zorgen dat de kleren schoon zijn, dat er (proper) water is, in een pot roeren, een kind zogen, de vloer vegen. Altijd maar overleven, bezig zijn om het voortbesaan veilig te stellen. Hoe het ook zij, ik geef ruiterlijk toe dat, als produkt van de westerse fast show, waar stilstaan achteruit gaan is en wachten geld kost,mijn geduld hier tot het uiterste getest wordt tijdens het oprichten en verbouwen van het project Wawautas. Maar zoals de volksmond zegt, geduld is een schone deugd. Nietwaar. De etmologie verraadt dat achter het woord het werkwoord dulden schuilt. Verdragen, dus. Volhouden. Dat betekent ten slotte niet dat ik alles naïef en voorlief aanneem. Enkel sluit ik af en toe liefdevol de ogen en breng begrip op voor hun situatie om daarna met nieuwe moed door te gaan . Want wie is er anders de 'arme' persoon!
Inmiddels verlopen de werken op krussnelheid en zijn we de laatste rechte lijn ingegaan. Het wordt fantastisch en voel me daarbij uitstekend.
Ciao-ciao vrienden,
En liefste lezertjes nog een beetje ... aub voor een nieuwe lading foto´s.
Terwijl ik keek naar de scheuren in de zetel bekleding die een motief vormde die in een rorschachtest tot de wildste associaties zou leiden, voerde ik een soort zittende dans uit daar de harde zitting in mijn billen beet als rode mieren. Eerder genoemde kwieke chauffeur geloofde er niets van dat alles beter en goedkoper ging worden zoals president Evo Morales had beloofd. Een nieuw economisch plan is voor vele Bolivianen zoiets als een huwelijk van Elizabeh Tayler. Als de vorige acht zijn mislukt, waarom zou deze dan wel slagen? Dat het tijd vergt om veranderingen teweeg te brengen belandt hier in dovemans oren. De hele reutemeteut van protesten, marsen, blokkeren van hoofdwegen en opstanden neemt weer gestaag toe. Een beetje geduld mensen, denk ik dan.
Het staat buiten kijf dat werken en iets ondernemen in een ontwikkelingsland ook geduld vergt. Engelengeduld tot de zevende macht, monnikengeduld in het kwadraat als je het mij vraagt. Afspraken komen gewoontegetrouw te laat of helemaal niet opdagen. Je krijgt soms de indruk dat tijd, efficiëntie en agenda hier niet bestaan. Ze lijken ook nauwelijks geschokt, ongerust, opstandig of geïrriteerd als het niet vlot. Eerder een koele constatering en zich bij de feiten neerleggen. Problemen omzeilen en ermee leven. Mijn drukte over het verloop van de werkzaamheden begrijpen ze amper. Dan kijken ze mij verbaasd aan alsof ik een grappig verhaal vertel en zij de pointe niet begrjpen. Een beetje geduld Frederik, denk ik dan.
Natuurlijk voel ik mij nu geroepen om als advocaat van de duivel op te treden. Hun handelen maakt deel uit van hun strategie om te overleven in een ontwikkelingsland, de paar procenten rijken uitgezonderd. Want je hebt als arme je eigen zorgen. Zorgen dat je gezin vandaag iets te eten heeft, zorgen dat je morgen ook nog iets verdient, zorgen dat je kinderen niet van het rechte pad afwijken, 1001 dagelijks bezigheden bepalen het leven en nog meer dat van de vrouwelijke helft onder hen. Die moeten nog zorgen dat hun echtgenoot de zuur verdiende centen niet opdrinkt, zorgen dat de kleren schoon zijn, dat er (proper) water is, in een pot roeren, een kind zogen, de vloer vegen. Altijd maar overleven, bezig zijn om het voortbesaan veilig te stellen. Hoe het ook zij, ik geef ruiterlijk toe dat, als produkt van de westerse fast show, waar stilstaan achteruit gaan is en wachten geld kost,mijn geduld hier tot het uiterste getest wordt tijdens het oprichten en verbouwen van het project Wawautas. Maar zoals de volksmond zegt, geduld is een schone deugd. Nietwaar. De etmologie verraadt dat achter het woord het werkwoord dulden schuilt. Verdragen, dus. Volhouden. Dat betekent ten slotte niet dat ik alles naïef en voorlief aanneem. Enkel sluit ik af en toe liefdevol de ogen en breng begrip op voor hun situatie om daarna met nieuwe moed door te gaan . Want wie is er anders de 'arme' persoon!
Inmiddels verlopen de werken op krussnelheid en zijn we de laatste rechte lijn ingegaan. Het wordt fantastisch en voel me daarbij uitstekend.
Ciao-ciao vrienden,
En liefste lezertjes nog een beetje ... aub voor een nieuwe lading foto´s.
30/01/2008
Wawautas (4) - Het gaat vooruit -
Dronken, ja dat was hij!!! Doch enig ander alternatief was niet meer voor handen. Daar het al laat op de avond was en de nacht naderde in grote schaduw golven. Noodgedwongen stak ik dusdanig mijn hoofd voorbij het raampje van zijn vrachtwagendeur en riep zo vriendelijk mogelijk "Hola!". Hij gaf blijk van geen enkele reactie. "Neemt u mij niet kwalijk" een beetje harder dit keer. De chauffeur, die eruit zag als een donkere Popeye met Jezus-sandalen, rochelde diep in zijn keel en spuwde een flinke fluim de onverharde straat op. Het rechtstreeks onderhandelen met de bestuurder is namelijk de meest economische manier om een camion zand te bestellen in Bolivia. Zelfverzekerd vroeg ik naar de prijs waarop de steeds wederkerende complete comedia del l'arte om tot een vergelijk te komen van start ging. Dat ging dan ongeveer zo in zijn werk. Bij het aanhoren van de buitensporige prijs volgde er een blik van uiterste verbazing. Vervolgens startte het spel van afdingen waarbij het doel alle middelen heiligt; zo begon hij, met een stem als die van Godfather Marlon Brando, een min of meer plausibel verhaal op te dissen over over zijn zwaar ziek zoontje en als tegenzet vertelde ik over de opstart van het sociaal project Wawautas. Ik vleide, hij smeekte met ontegenzeggelijk gevoel voor drama, ik pleitte met expresieve gebaren, hij trok de onaantrekkelijkste smoel dat ik ooit bij mens of dier gezien heb. Wanneer ik aanstalte maakte om weg te gaan deed hij nog snel een ultiem voorstel terwijl zijn borstelige wenkbrauwen omhoog rezen in een hoek van vijfenveertig graden. Ten lange leste werd er schoorvoetend een compromis gesloten om daarna met een gemaakte brede grijns elkaar de hand te schudden alsof we al jaren goede vrienden zijn. Als blanke met een krom soort spaans begin je steeds te onderhandelen in een zwakkere positie, al spelen mijn vuile, bepleisterde en beverfde kledij dan wel weer in mijn voordeel. Enkel het ontiegelijk vroeg uur van de levering lag me dwars. Zodoende was ik daags nadien al vroeg op de been. Dat donkere Popeye pas drie uur later arriveerde was niet echt nieuws, want zoiets vermoedde ik al. Inmiddels waren Sapano en Miko, twee hardwerkende schoenpoetsers kameraden die hartelijk lachen als Stalter en Waldorf uit de Muppet Show, al druk in de weer met het bepleisteren van plafonds en muren. Ook Sixto, de handige laatstejaar student elektriciteit en amigo van mijn vorige projet Helping Hands, was van wal gestoken tussen de warrige kabels die als lianen aan de plafonds hingen. Kort daarop komt Wilfredo, ook een vriend van Helping Hands en één brok tomeloze energie, de ruimte binnen. Wilfredo die werkt als vloerder, melde met een bezorgde blik dat er geen water meer uit de kraan stroomde en dit het geval was voor ongeveer de hele wijk. Zoiets, althans, destilleerde ik uit zijn gebrabbel. Ook mijn eigen poging bleef vruchteloos...niks, nul, noppes, nada , rien, zero druppels water kwamen uit de kraan. Ik vloekte een keer of wat en zuchtte, het soort zucht die bedoeld is om gehoord te worden. Onderwijl dacht ik dat het bronnetje enkele honderden meters verderop soelaas kon brengen. Het was echter geen kattenpis om steeds heuvelopwaarts met de volle bidons water te sleuren, zeulen en trekken. Madre dios! Tijdens het middag eten (dat we allen samen nuttigen in een typisch jongensachtige sfeer - maar daarover een andere keer meer) dreumde de radio de jongste schandalen uit en berichtte over de watersnoodtoestand in verschillende provincies. De frequente hevige regenbuien (El niña) teisteren al dagen Bolivia; tientallen slachtoffers, duizenden dieren (vooral pluimvee) overleefden het al evenmin en de materiele ravage (huizen, bruggen, wegen,...) is niet te overzien. Het ergste is dat de toestand nog zal verergeren met ziektes, havelozen en een mislukte oogst tot gevolg. Mijn beslommering over de afgesloten waterleiding en de opgelopen renovatie achterstand verdwenen als sneeuw voor de zon.
Halverwege die middag verscheen een hinkende en licht kreunende Juan Louis, bezieler en mede-oprichter van het project. Een bijzonder man met een no-nonsens stijl en een schalkse lach. Hij was aangereden door een wagen met verwondingen aan knie en schouder tot gevolg. Later zal nog moeten blijken hoe ernstig de letsels zijn. We praatten over waar we dagelijks over praten ; de vorderingen, overlopen van de kosten en het her en der aanpassen vande plannen. Later op de avond zaten Juan Louis en ik samen op de voortrap in het schijnsel van een straatlantaarn en in een filosofische bui besloten we dat Rome ook niet gebouwd was in één dag. Eensklap verscheen er een glimlach op onze gezichten.
Ofschoon ik niet de meest handige persoon uit de geschiedenis van de mensheid ben, ik heb hier mijn handen meer dan vol. En mañana doen we voort...
Liefs van een tevreden mens.
Halverwege die middag verscheen een hinkende en licht kreunende Juan Louis, bezieler en mede-oprichter van het project. Een bijzonder man met een no-nonsens stijl en een schalkse lach. Hij was aangereden door een wagen met verwondingen aan knie en schouder tot gevolg. Later zal nog moeten blijken hoe ernstig de letsels zijn. We praatten over waar we dagelijks over praten ; de vorderingen, overlopen van de kosten en het her en der aanpassen vande plannen. Later op de avond zaten Juan Louis en ik samen op de voortrap in het schijnsel van een straatlantaarn en in een filosofische bui besloten we dat Rome ook niet gebouwd was in één dag. Eensklap verscheen er een glimlach op onze gezichten.
Ofschoon ik niet de meest handige persoon uit de geschiedenis van de mensheid ben, ik heb hier mijn handen meer dan vol. En mañana doen we voort...
Liefs van een tevreden mens.
26/01/2008
10/01/2008
Wawautas (3) - The final countdown -
Zondag om klokslag 7 uur gaat mijn kikkervormige wekker af. Op het programma voor die dag stond het aankopen van bouwmaterialen voor de verbouwing van het project. Terwijl de fata morgana van mijn laatste droom vervaagde waagde ik me er eerst nog aan een douche. Een gevaarlijke onderneming als je het mij vraagt, daar de vonken bij het overhalen van de warmwater hendel er steeds afspringen en de elektrische draad aan de douchekop ongeïsoleerd is!!! Mijn lichaam is nogal gevoelig voor spanningen van 220 volt, vooral als mijn voeten op natte stenen staan. Bij dit soort constructies gaat alles goed zolang het niet fout gaat.
Op het afgesproken tijdstip was iedereen aanwezig om naar de markt in El Alto (de stad boven La Paz), te vertrekken, hetgeen, naar Boliviaanse normen zeker een aparte vermelding in het Guiness-Book of Records verdiende. Het busje slingerde ons naar boven en ik nam me dusdanig voor om nooit meer generaliserend over een volk te denken, individuen blijven je toch verbazen. Troosteloos, grijs en stoffig zo ziet de stad er in eerste instantie uit. Kilometers diep kun je ze intrekken. Hoe dichter bij het stadcentrum - de stad met water, riolering en stroom, zeg maar - hoe beter en duurzamer de huisjes. Vier ijzeren pinnen die boven op het dak uitsteken, als het geen golfplatendak is, symboliseren de hoop op ooit -in betere tijden - een nieuwe verdieping. Desnoods voor de volgende generatie. Armoedig geklede mensen lopen er in ganzenpas en torsen en sjouwen grote zakken op hun rug, taxi´s en busjes toeteren dat het een lieve lust is, schurftige honden keffen, vuilnis bedekt de straten, jongeren sjotten op de vele pleintjes en wanen zich even het idool van hun voetbalshirt, verschompelingen in lompen en met nog maar enkele stompjes tanden lurken aan bierflesjes, lachende kinderen spelen in versleten, vuile kleren, een vriendelijke cholita in traditionele bontgekleurde klederdracht met een enorme uitstekende derrière verkoopt mango´s met haar slapende baby achter haar in een kartonnen doos. Kortom een boeiende breugeliaanse chaos. Het zijn wel deze beelden die El Alto tot El Alto maken en niet tot het zoveelste gehucht in global village. Niettemin blijft de armoede onthutsend. Massaal zijn de afgelopen tientallen jaren Indianen van de Altiplano (Andes hoogvlakte) uit hun afgelegen en verwaarloosde dorpen naar de stad getrokken, op zoek naar werk, naar een fatsoenlijk bestaan, naar onderwijs en een toekomst voor hun kinderen. Je kunt niet zeggen dat ze er echt op zijn vooruitgegaan. Maar velen hebben wel het gevoel dat ze er bijhoren, dat is het verschil met hun vorig bestaan.
Soit, de immense markt vertoonde het gebruikelijke beeld van een krioelende massa in een labyrint van steegjes die uitpuilden met de meest uiteenlopende koopwaar. Niets wordt hier zomaar weggegooid, alles wordt geduldig opgelapt en gerepareerd tot het finaal uit elkaar valt. En daarna worden de onderdelen nog voor een appel en een ei verkocht. Door deze rimboe van uitgestalde koopwaar (voor westerlingen eerder prullaria, prehistorische rommel en rotzooi) met smalle paden er tussendoor bereikten we al zigzaggend het gedeelte van met bouwmateriaal. Na een uren-durende zoektocht naar de meest voordelige prijs en na enig afdingen kochten we uiteindelijk 3 tweede- of derdehands deuren, tegels, cement, plinten, ramen, wc-potten,...voor het project. Het zeulen van het materiaal door de massa had wat van een legeroefening. Net op tijd lukte het ons alvorens de hemelsluizen zich opende en de plensbui de straten onbegaanbaar maakten.
Elke Boliviano (munteenheid) wordt weloverwogen uitgegeven. Eveneens proberen we , deels uit noodzaak, zo kosten besparend te werken. Grof grindzand wordt eigenhandig met een geïnprovisserde zeef op primitieve goudzoekersachtige wijze gezuiverd, kameraad-schoenpoetsers komen in een voor beide win-win-situatie een handje toesteken, gereedschap wordt van thuis meegebracht, ... Ook de vergeefse poging om een S-bocht in een 15 cm lang elekticiteit omhulsel buisje te krijgen doormiddel van hitte, een vuurtje, is het vermelden waard. Grappig, enigszins!!!
Soms, in een moment van zwakte, overloop ik in gedachte de berg werk, kosten en obstakels die ons nog te wachten staan en dan zinkt de moed me eventjes in de schoenen. Een kort moment echter want de vooropgestelde openingsdatum komt met rasse schreden dichterbij. Er is geen tijd om oeverloos te piekeren. Daarom hebben we 2008 ook in een hogere versnelling ingezet. De uitstekende cocktail van het Zuid-Amerikaanse "na-regen-komt-zonneschijn"-optimisme en onze meer "in-weer-en-wind"-mentaliteit levert een vastberadenheid op die je bij de Rode Duivels nooit meer ziet.
"Federico, we hebben smeerolie nodig voor de sloten"
"Ik ga er meteen achteraan" zei ik, alsof ik superman was en smeerolie en bedreiging vormde voor de inwoners van Metropolis.
"De goedkoopste kan je vinden in het winkeltje op de hoek, twee huizenblokken verderop"...weergalmde er nog door de gang terwijl ik de deur al dichtsloeg.
Volgende keer...niet te missen foto´s van de werkzaamheden!!!
Hasta la proxima.
Federico,
P.S. Ellen, gracias voor de hulp.
Op het afgesproken tijdstip was iedereen aanwezig om naar de markt in El Alto (de stad boven La Paz), te vertrekken, hetgeen, naar Boliviaanse normen zeker een aparte vermelding in het Guiness-Book of Records verdiende. Het busje slingerde ons naar boven en ik nam me dusdanig voor om nooit meer generaliserend over een volk te denken, individuen blijven je toch verbazen. Troosteloos, grijs en stoffig zo ziet de stad er in eerste instantie uit. Kilometers diep kun je ze intrekken. Hoe dichter bij het stadcentrum - de stad met water, riolering en stroom, zeg maar - hoe beter en duurzamer de huisjes. Vier ijzeren pinnen die boven op het dak uitsteken, als het geen golfplatendak is, symboliseren de hoop op ooit -in betere tijden - een nieuwe verdieping. Desnoods voor de volgende generatie. Armoedig geklede mensen lopen er in ganzenpas en torsen en sjouwen grote zakken op hun rug, taxi´s en busjes toeteren dat het een lieve lust is, schurftige honden keffen, vuilnis bedekt de straten, jongeren sjotten op de vele pleintjes en wanen zich even het idool van hun voetbalshirt, verschompelingen in lompen en met nog maar enkele stompjes tanden lurken aan bierflesjes, lachende kinderen spelen in versleten, vuile kleren, een vriendelijke cholita in traditionele bontgekleurde klederdracht met een enorme uitstekende derrière verkoopt mango´s met haar slapende baby achter haar in een kartonnen doos. Kortom een boeiende breugeliaanse chaos. Het zijn wel deze beelden die El Alto tot El Alto maken en niet tot het zoveelste gehucht in global village. Niettemin blijft de armoede onthutsend. Massaal zijn de afgelopen tientallen jaren Indianen van de Altiplano (Andes hoogvlakte) uit hun afgelegen en verwaarloosde dorpen naar de stad getrokken, op zoek naar werk, naar een fatsoenlijk bestaan, naar onderwijs en een toekomst voor hun kinderen. Je kunt niet zeggen dat ze er echt op zijn vooruitgegaan. Maar velen hebben wel het gevoel dat ze er bijhoren, dat is het verschil met hun vorig bestaan.
Soit, de immense markt vertoonde het gebruikelijke beeld van een krioelende massa in een labyrint van steegjes die uitpuilden met de meest uiteenlopende koopwaar. Niets wordt hier zomaar weggegooid, alles wordt geduldig opgelapt en gerepareerd tot het finaal uit elkaar valt. En daarna worden de onderdelen nog voor een appel en een ei verkocht. Door deze rimboe van uitgestalde koopwaar (voor westerlingen eerder prullaria, prehistorische rommel en rotzooi) met smalle paden er tussendoor bereikten we al zigzaggend het gedeelte van met bouwmateriaal. Na een uren-durende zoektocht naar de meest voordelige prijs en na enig afdingen kochten we uiteindelijk 3 tweede- of derdehands deuren, tegels, cement, plinten, ramen, wc-potten,...voor het project. Het zeulen van het materiaal door de massa had wat van een legeroefening. Net op tijd lukte het ons alvorens de hemelsluizen zich opende en de plensbui de straten onbegaanbaar maakten.
Elke Boliviano (munteenheid) wordt weloverwogen uitgegeven. Eveneens proberen we , deels uit noodzaak, zo kosten besparend te werken. Grof grindzand wordt eigenhandig met een geïnprovisserde zeef op primitieve goudzoekersachtige wijze gezuiverd, kameraad-schoenpoetsers komen in een voor beide win-win-situatie een handje toesteken, gereedschap wordt van thuis meegebracht, ... Ook de vergeefse poging om een S-bocht in een 15 cm lang elekticiteit omhulsel buisje te krijgen doormiddel van hitte, een vuurtje, is het vermelden waard. Grappig, enigszins!!!
Soms, in een moment van zwakte, overloop ik in gedachte de berg werk, kosten en obstakels die ons nog te wachten staan en dan zinkt de moed me eventjes in de schoenen. Een kort moment echter want de vooropgestelde openingsdatum komt met rasse schreden dichterbij. Er is geen tijd om oeverloos te piekeren. Daarom hebben we 2008 ook in een hogere versnelling ingezet. De uitstekende cocktail van het Zuid-Amerikaanse "na-regen-komt-zonneschijn"-optimisme en onze meer "in-weer-en-wind"-mentaliteit levert een vastberadenheid op die je bij de Rode Duivels nooit meer ziet.
"Federico, we hebben smeerolie nodig voor de sloten"
"Ik ga er meteen achteraan" zei ik, alsof ik superman was en smeerolie en bedreiging vormde voor de inwoners van Metropolis.
"De goedkoopste kan je vinden in het winkeltje op de hoek, twee huizenblokken verderop"...weergalmde er nog door de gang terwijl ik de deur al dichtsloeg.
Volgende keer...niet te missen foto´s van de werkzaamheden!!!
Hasta la proxima.
Federico,
P.S. Ellen, gracias voor de hulp.
21/12/2007
Wawautas (2) - Het project in ´t kort -
Soms lopen de zaken anders dan je verwacht. Een toer fietsen in Zuid-Amerika, mijn Boliviaanse vrienden terug ontmoeten in La Paz en her en der de handen uit de mouwen steken. Dat was zo min of meer het plan. Maar het mede oprichten van een preventie- en vormingsorganisatie is natuurlijk nog andere koek. Word ik volwassen?! Getuigt het van Homerische overmoed? Ik kan zo voor de vuist wel tientallen redenen bedenken om het niet te doen. Zo las ik in de maanden na mijn eerste ervaringen in Bolivia het één en het ander over armoede en ontwikkelingswerk. Mijn God, wat is er over dit onderwerp al veel geschreven; reportages, boeken, statistieken, internetpagina´s... Vervolgens zijn er zoveel redeneringen , kritieken (weinig zelfkritiek), mislukte projecten, overwegingen en bedenkingen dat het ´niets doen´ rechtvaardigt. Het zou me te ver leiden om hier nu verder op in te gaan, maar wat ik wil zeggen is dat verwarring en vertwijfeling toenam. De boutade dat ieder zijn waarheid heeft is daarentegen voor de arme écht futiel. Natuurlijk kan je alles relativeren en in verschillende perspectieven plaatsen en het is goed om dat te doen. Liever een botte waarheid dan een subtiele verdraaiing want met sprookjes en kleuterredeneringen komen we er ook niet.
Doch is passiviteit, cynisme en verzuring , volgens mijn bescheiden mening, niet het antwoord op de vele problemen die de Andes-bewoners treffen. Ook al zijn projecten maar de staart van de hond; onderhevig aan economische conjunctuur en politieke machtsverhoudingen, mijn eigen ervaringen leren me dat er wel degelijk alternatieven mogelijk zijn.
Korte samenvatting van het project ´Wawautas´, een integraal preventie en vormingsorganisatie.
Het project richt zich tot dorpelingen die kleine lapjes grond bewerken in de omstreken van de grootstad La Paz. Voor een periode van enkele dagen tot een viertalweken komen ze naar de stad om hun goederen te verkopen met in hun kielzog veelal enkele kleine kinderen.
Twee grote pijlers omvatten het project. Enerzijds(1) worden de kinderen overdag opgevangen en begeleid. Anderzijds(2) zullen de ouders ´s avonds worden geïnformeerd via vormingsateliers.
1/Meer dan een kinderopvang.
De kinderen van de marktvrouwen worden voortdurend blootgesteld aan de gevaren van de straat; verkeersongevallen, verloren lopen, straffen ouders, seksuele ongewenstheden, extreme weeromstandigheden (koude/hitte) , conflicten, drugs, moeten bedelen, geweld, .... Het project is echter meer dan het opvangen van de kinderen. Door een team van gekwalificeerde deskundigen (opvoeders, pedagogen, psychologen,...) wordt het kind begeleid zowel in groep als individueel en gestimuleerd om zijn eigen alsook aangeleerde capaciteiten verder te ontwikkelen. Er zal ook preventief ingegrepen worden indien er zich ontwikkelingsproblemen bij het kind voordoen (voorbeeld:ondervoeding, spraakproblemen, huishoudelijk geweld, ....) Samen met de ouders zal er een strategie opgesteld worden om deze moeilijkheden tijdig te overwinnen. Daarnaast zal er ook aandacht besteed worden aan drie evenwichtige maaltijden op basis van regionale producten.
2/Betrekken en informeren van de ouders
De tweede belangrijke pijler van het project richt zich tot de ouders. Deze zullen ´s avonds deelnemen aan vormingsateliers die door deskundigen gegeven zullen worden. Onderwerpen die die aanbod komen: gezondheid, belang van gezonde hygiëne, gezonde voedingsgewoonten, gezinsplanning, preventie tips over huishoudelijke ongevallen, opvoeding, ehbo, milieu, informatie over de bestaande beschermingswetten en bestaande instanties,...
Daar het een fluctuerende doelgroep is kan het project vele kinderen en volwassenen bereiken die afkomstig zijn uit verschillende dorpen. Na verloop van tijd zullen dezelfde personen terugkeren.
Het niet overheidsgebonden project Wawautas is het resultaat van een groep Boliviaanse psychologen , die rekeninghoudend met de culturele eigenheid, als objectief heeft om oplossingen te leveren aan de vele moeilijkheden waarmee de Andes-gezinnen te kampen hebben. Het uitgangspunt is dat doormede het investeren in vorming, zelfredzaamheid en preventie vele toekomstige problemen kunnen worden vermeden alsook het mee de basis vormt van een ´gezonde maatschappij´. De plannen van het project zijn echter niet nieuw(7 jaar) maar wegens gebrek aan financiële slagkracht bleven ze in de kast.
De stand van zaken van het project is, dat na de meerdere lokettenmarathons van de voorbije weken voor allerlei formaliteiten we momenteel de voorbereidingen aan het treffen zijn voor de eigenhandige renovatie van het pand dat we ter beschikking hebben. Over deze werkzaamheden bericht ik jullie volgende keer.
Doch is passiviteit, cynisme en verzuring , volgens mijn bescheiden mening, niet het antwoord op de vele problemen die de Andes-bewoners treffen. Ook al zijn projecten maar de staart van de hond; onderhevig aan economische conjunctuur en politieke machtsverhoudingen, mijn eigen ervaringen leren me dat er wel degelijk alternatieven mogelijk zijn.
Korte samenvatting van het project ´Wawautas´, een integraal preventie en vormingsorganisatie.
Het project richt zich tot dorpelingen die kleine lapjes grond bewerken in de omstreken van de grootstad La Paz. Voor een periode van enkele dagen tot een viertalweken komen ze naar de stad om hun goederen te verkopen met in hun kielzog veelal enkele kleine kinderen.
Twee grote pijlers omvatten het project. Enerzijds(1) worden de kinderen overdag opgevangen en begeleid. Anderzijds(2) zullen de ouders ´s avonds worden geïnformeerd via vormingsateliers.
1/Meer dan een kinderopvang.
De kinderen van de marktvrouwen worden voortdurend blootgesteld aan de gevaren van de straat; verkeersongevallen, verloren lopen, straffen ouders, seksuele ongewenstheden, extreme weeromstandigheden (koude/hitte) , conflicten, drugs, moeten bedelen, geweld, .... Het project is echter meer dan het opvangen van de kinderen. Door een team van gekwalificeerde deskundigen (opvoeders, pedagogen, psychologen,...) wordt het kind begeleid zowel in groep als individueel en gestimuleerd om zijn eigen alsook aangeleerde capaciteiten verder te ontwikkelen. Er zal ook preventief ingegrepen worden indien er zich ontwikkelingsproblemen bij het kind voordoen (voorbeeld:ondervoeding, spraakproblemen, huishoudelijk geweld, ....) Samen met de ouders zal er een strategie opgesteld worden om deze moeilijkheden tijdig te overwinnen. Daarnaast zal er ook aandacht besteed worden aan drie evenwichtige maaltijden op basis van regionale producten.
2/Betrekken en informeren van de ouders
De tweede belangrijke pijler van het project richt zich tot de ouders. Deze zullen ´s avonds deelnemen aan vormingsateliers die door deskundigen gegeven zullen worden. Onderwerpen die die aanbod komen: gezondheid, belang van gezonde hygiëne, gezonde voedingsgewoonten, gezinsplanning, preventie tips over huishoudelijke ongevallen, opvoeding, ehbo, milieu, informatie over de bestaande beschermingswetten en bestaande instanties,...
Daar het een fluctuerende doelgroep is kan het project vele kinderen en volwassenen bereiken die afkomstig zijn uit verschillende dorpen. Na verloop van tijd zullen dezelfde personen terugkeren.
Het niet overheidsgebonden project Wawautas is het resultaat van een groep Boliviaanse psychologen , die rekeninghoudend met de culturele eigenheid, als objectief heeft om oplossingen te leveren aan de vele moeilijkheden waarmee de Andes-gezinnen te kampen hebben. Het uitgangspunt is dat doormede het investeren in vorming, zelfredzaamheid en preventie vele toekomstige problemen kunnen worden vermeden alsook het mee de basis vormt van een ´gezonde maatschappij´. De plannen van het project zijn echter niet nieuw(7 jaar) maar wegens gebrek aan financiële slagkracht bleven ze in de kast.
De stand van zaken van het project is, dat na de meerdere lokettenmarathons van de voorbije weken voor allerlei formaliteiten we momenteel de voorbereidingen aan het treffen zijn voor de eigenhandige renovatie van het pand dat we ter beschikking hebben. Over deze werkzaamheden bericht ik jullie volgende keer.
Nu rest er mij nog één moeilijke, vrijblijvende vraag?
Help jij mee?
Storten kan op rekeningnummer: 363-4205839-56
Gracias alsook nogmaals gracias aan al diegene die dit al deden.
Zeggen het voort...
Feliz navidad y prospero año nuevo a todos!!!!
Abrazo del parte de Federico.